İslam Kütüphanesi

Şöhret, felâkete sebeptir
07.03.2010

İnsanın din veyâ dünyâ işlerinde şöhret sâhibi olması, dînine de, dünyâsına da çok zarar verir. Peygamber efendimiz; (Mal ve şöhret hırsının insana zararı, koyun sürüsüne giren iki aç kurdun zararından daha çoktur) buyurmuşlardır.

Mevki ve şöhret sâhibi olmak arzûsu, insanlarda üç şeyden hâsıl olmaktadır:
Birinci sebeb, nefsin arzûlarına kavuşmaktır. Nefis, arzûlarının, harâm yollardan elde edilmesini ister.
İkincisi, kendinin ve başkalarının haklarını zâlimlerden kurtarmak, hayır, hasenât yapmak, iyi yemek, iyi giyinmek, iyi evlerde oturmak, rahat yaşamak, İslâm dînine, Müslümânlara hizmet etmek için mevki sâhibi olmayı ister. Bu niyyetle mevkiye kavuşurken, riyâ, hakkı bâtıl ile karıştırmak gibi, İslâmiyyetin yasak ettiği şeyler yapılmazsa, bu kimsenin mevki sâhibi olması câizdir. Allahü teâlâ, Kur’ân-ı kerîmde, iyi insanların nasıl olacağını bildirirken, bunların; (Müslümânlara imâm olmak istediklerini) de bildirmektedir.

Süleymân aleyhisselâm; “Yâ Rabbî! Benden sonra kimseye nasîb etmiyeceğin bir mülkü bana ihsân eyle!” diyerek melik ve emîr olmak istemiştir. Hadîs-i şerîfte de; (Hak ve adâlet üzere bir gün hâkimlik yapmayı, bir sene devâmlı gazâ etmekten daha çok severim) buyuruldu.

Mevki sâhibi olmayı istemenin sebeplerinden üçüncüsü, nefsini eğlendirmektir. Kişinin nefsi, maldan olduğu gibi, mevkiden, şöhretten de lezzet almaktadır. Arada İslâmiyyete uymayan işler bulunmazsa, nefsi lezzet aldığı şeye kavuşturmak harâm olmaz ise de, takvânın az olduğunu gösterir. Böyle bir kimsenin, mevki elde ettikten, şöhrete kavuştuktan sonra, insanların gönüllerini kazanmak için, riyâ, gösteriş yapmasından korkulur.

Mevki ve şöhret sâhibi olmak arzûsunu gideren en kuvvetli ilâç, insanlardan uzlet etmek, uzak durmaktır. Din ve dünyâ için zarûrî vazîfelerden başka, insanlar arasına karışmamalıdır. Ebû Bekir bin İyâş hazretleri; “Fazla ve lüzumsuz konuşmanın en küçük zararı, şöhrettir. Belâ olarak, şöhret insana yeterlidir” buyurmuştur.

İslâmiyyetten olan şeyler, ihlâs ile, temiz niyyet ile yapılırsa, kıymetli olurlar. Nefsin arzûlarına kavuşmak ve şöhret için olurlarsa, Allahü teâlâdan uzaklaştırırlar, Cehenneme sürüklerler.

Bir kimsenin ilmi, ameli, ihlâsı ve bu hususta şöhreti artınca, hased edicilerin çoğalmasına sebep olur. Âdem aleyhisselâmdan beri bu durum böyle olmuştur. Câhillerin hasedi, haset olunanda ni’metlerin çokluğunu gösterir.

Amel etmek ve ihlâs sahibi olmak için değil de, mâl, mevki ve şöhret sahibi olmak için ilim sâhibi olmak, zararlıdır. Dünyâlık ele geçirmek için ilim öğrenmek, yani dîni dünyâya vesîle etmek, altın kaşıkla necâset yemeye benzer. Dîni dünyâ kazancına âlet edenler, din hırsızlarıdır. Hadîs-i şerîfte;
(Din bilgilerini dünyâlık ele geçirmek için edinenler, Cennetin kokusunu duymayacaklardır) buyuruldu.

İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki:
“Ayıplarımızı görüp, günâhlarımızın çokluğunu düşünüp, Allahü teâlânın intikâm almasından korkmalıyız. İyiliklerimizi az görmeli, günâhlarımız az olsa da, çok bilmeliyiz. Şöhret sâhibi olmaktan, insanlar arasında iyi tanınmaktan çok korkmalı, titremeliyiz.”

Netice olarak, şöhret sahibi olmayı istemek âfettir, kişinin felâketine sebep olur. Peygamber efendimiz, gösterişi, şöhret yapmayı yasak etmiştir. Mal, mevki, hürmet ve şöhret kazanmak için yapılan ibâdette, ihlâs olmaz, riyâ olur. Böyle ibâdete sevâb verilmez, günâh olur, azâb yapılır. Şöhretin felâket olması, meşhur olmayı isteyenler içindir. Çünkü bunlar, şöhret uğruna dinlerini, iffetlerini fedâ etmektedirler. İstemediği hâlde meşhûr olanları ise, şöhretin âfetinden Allahü teâlâ korumaktadır. Meşhûr olan İslâm âlimleri ve evliyâyı kirâm bunlardandır. Hadis-i şerifte buyurulduğu gibi:
(Din veyâ dünyâ işlerinde iyi tanınarak parmakla gösterilmek, bir kimseye zarar olarak yetişir. Bu zarardan ancak Allahü teâlânın koruduğu kurtulabilir.)