İslam Kütüphanesi

Soru: Evlilikle ilgili meselelerde diğer hak mezheplerimizdeki hükümler hakkında da bilgi verir misiniz?

CEVAP

İki kişinin yanında bir erkek, bir kıza, (Bu benim hanımım) dese, kız da bunu tasdik etse, üç mezhepte nikah sahih olur, Mâlikî’de sahih olmaz.

Baba evlenmek isteyince, Hanefî’de ve Mâlikî ’de, oğlu babasını evlendirmeye mecbûr değil ise de iyi olur. Şâfiî ve Hanbelî’de, mecburdur.

Üç mezhepte şâhitsiz nikâh sahih olmaz ve gizli tutulmaları câiz olur. Mâlikî’de, şahitsiz nikah sahih olur ise de, tanıdıklara duyurmak lâzımdır.
Şâfiî’de ve Hanbelî’de iki şâhidin âdil erkek olmaları lâzımdır. Hanefî’de bir erkekle iki kadın fâsıkın şâhitlikleri ile sahih olur. Üç mezhepte, Müslüman erkekle zimminin nikâhında iki şâhidin Müslüman olmaları lâzımdır. Hanefî ’de, ikisi de zimmi olabilir.

Şâfiî’de ve Hanbelî’de, tezvîc veya nikâh kelimelerini söylemek şarttır. Hanefî’de temlîki bildiren her kelimeyi söylemekle sahih olur. Mâlikî’de, Hanefî gibi ise de, mehri de söylemek lâzımdır.

Hanbelî’de kadın ve velîleri razı olunca, küfvün gayrısı ile evlenemez. Diğer üç mezhepte evlenebilir. [Küfüv, erkeğin kadına denk olması demektir.]

Şâfiî ’de, küfüv, nesepte, sanatta, dinde, ayıpsız olmakta ve hürriyette şarttır. Mâlikî’de küfv yalnız dinde olur. Hanefî’de dinde, nesepte ve malda olur. Hanbelî’de dinde ve sanatta olur.

Zina eden kadınla evlenmek üç mezhepte caiz, Hanbelî’de, tövbe etmeden önce nikahı haramdır.
Cin ile evlenmek, Şâfiî’de caiz, Hanefî’de caiz değildir. Cinlerin çoğalması gaz [hava] iledir. Bundan dolayı, cin ile evlenmek, hakiki evlenmek değildir.

Boşamayı mülke baglamak, Hanefî ve Mâlikî de câiz. Şâfiî ve Hanbelî’de câiz değildir.

Hanbelî’de, bir kavilde her yaşta süt emen, süt kardeş olur. Şâfiî’de, iki yaşından yukarı iken emen, süt kardeş olmaz. İmam-ı azama göre, 30 aydan, Malikî’ye göre 26 aydan sonra emen süt çocuğu olmaz.

Hanefî ve Mâlikî’de bir defa, bir yudum emmekle süt kardeş olur. Şâfiî’de ve Hanbelî’de ise ayrı ayrı 5 kere doya doya emmesi gerekir.

Dinimizde ırk ayrımı yoktur
Sual: Tesettüre riayet eden, namazlarını kılan müslüman bir çingene kızıyım. Müslüman bir Türkle evleneceğim. Fakat babam, ırk ayrımı yapıyor, (ileride sorun çıkar) diyor. Dinimizde ırk ayrımı var mıdır?
CEVAP
Dinimizde ırk ayrımı yoktur. İkiniz de İslamiyetin emirlerine uyduğunuza göre, hiç bir sorun çıkmaz. Evlenmeniz çok iyi olur. Mutluluklar dileriz.

Düğünde hediye
Sual: Düğünden önce, kıza verilen bilezik, nikâhta mehrden söz edilmemişse, mehr yerine geçer mi?
CEVAP

Evet.

Sual: Dâmâd adayına, (evine çamaşır makinası ile kızıma 3 bilezik alırsan, evlenmenize râzı olurum) demek câiz midir?
CEVAP

Evet.

Babanın şâhitliği

Sual: Kızla erkek beraber nikâh kıyarken, sadece ikisinin babası şâhid olabilir mi?

CEVAP

Fakir baba

Sual: Fakir baba, oğlunu evlendirmeye mecbûr mudur?

CEVAP

Hayır. Fakat ihsân edeni Allahü teâlâ sever. Evlâda, akrabâya ihsân, daha çok sevâbdır.

Babanın mes’uliyeti

Sual: Baba, çocuğundan hangi yaşa kadar mesûldür?

CEVAP

Erkek çocuğundan akıl bâlig olana kadar, kızından ise evlenene kadar mesûldür.

Oğlunu evlendirmek
Sual: Baba, oğlunu evlendirmeye mecbur mudur?
CEVAP

Baba, oğlunu evlendirmeye mecbur değildir. Erkek çocuk, akıl-bâliğ olduktan sonra, babasının mes'uliyetinden çıkar. Fakir oğlunu evlendirmek ise babaya vâcibdir.
Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki:
(Çocuğa güzel isim vermek, dînini öğretmek ve vakti gelince evlendirmek, evlâdın babası üzerindeki haklarındandır.) [Ebû Nuaym]

Zina etmişle evlenmek

Sual: Zina etmiş biri ile evlenilir mi?

CEVAP

Dört mezhepte de, zina eden, zina etmemiş birisi ile veya zina etmemiş olan, zina etmiş biri ile evlenebilir. (Cessas)
Cin ile Evlenmek

Sual: Cinlerle evlenilir mi?

CEVAP

Cin ile evlenmek, Şafiî mezhebinde caiz, Hanefide caiz değildir. Cinnin çoğalması gaz [hava] iledir. Bundan dolayı, cin ile evlenmek, hakiki evlenmek değildir. Cin, insan şekline girip evlendiği de söyleniyor. Bu âlimler, (Belkis, cin ile insan arasında hasıl olmuştur.) diyorlar. Cinden, cin ile uğraşanlardan uzak durmak gerekir.

Üç kişiyle evlense

Sual: Kocası öldükten sonra, birisi ile evlenen, ondan da ayrılıp başka bir erkekle evlenen kadın, ahirette bu üç kişiden hangisi ile evlenecektir?

CEVAP

Ümm-i Habibe validemiz, böyle bir suâli sorunca, Resulullah efendimiz buyurdu ki: (Böyle bir kadın, serbesttir. Hangi kocası güzel huylu ise ahirette onunla olur. Güzel ahlâk sahibi olan, dünya ve ahiret iyiliğine kavuşur.) [B. Arifîn]

Demek ki, kadın, üç kişiden hangisini daha çok seviyorsa, onunla beraber olur. Üçünü de istemiyorsa, hiçbirisi ile beraber olmaz. Cennette üzüntü yoktur. Çocuk veya bekar olarak ölenler de cennette evlenecektir. Cennete gitmek için iyilerle beraber olmak gerekir. Peygamber efendimize, kimlerle beraber olmak gerektiği suâl edilince buyurdu ki: (Gördüğünüzde sizlere Allahı hatırlatan, konuşması ilminizi artıran, ilmi, ahireti düşünmenize yarayan zatlarla beraber olun!) [Ebu Ya'la]
Yaşlı deli

Sual: 80 yaşındakı deli ile de hurmet-i musâhere olur mu?

CEVAP

Evet.

Hadım erkek
Sual: Hadım olan erkekle, felçli ve deli ile halvet olur mu?

CEVAP

Olur.

Hanım ve üvey baba

Sual: Hanımım, üvey babama nâmahrem midir?
CEVAP

Evet yabancıdır.

Kadınların süslenmesi

Sual: Kadınların süslenmesi, çeşitli makyajlar yapması câiz midirCEVAP

Sadece kocasına karşı süslenmesi, makyaj yapması sevâbdır.

Saç kısaltma

Sual: Gusledince, hastalanan kadın, saçını kısaltabilir mi?

CEVAP

Evet.

Nafaka Temliki

Sual: Erkeğin hanımına nafakayı temlik etmesi, eline vermesi farz olduğuna göre, hanım "Ben nafaka istemem. Sana helal ettim" dese sahih olur mu? Yoksa nafakayı aldıktan sonra mı hediye etmesi gerekir?

CEVAP

Nafakayı almadan hediye etmesi sahih olur. Bir kimse, birinde olan alacağını, hakkını ona hediye edebilir. (R.Muhtar)

Mahrem - Namahrem

Sual: Bir erkeğe, hanımı mahrem midir, yoksa namahrem midir?

CEVAP

Mahrem, nikah düşmiyen, evlenmesi haram olan demektir. Hala, teyze gibi evlenilmesi haram olan kadınlara mahrem denir.

Namahrem, yabancı, nikah düşen demektir. Evlenilmesi haram olmıyanlar, başkalarının hanımları ve bütün yabancı kadınlar namahremdir.

Bir erkeğin hanımı, onun mahremi olmadığı gibi, namahremi de değildir. Onun nikahlısı, yani helalidir.

Çocuk günâhsızdır
Sual: Cemiyetimizde, babası bilinmiyen piç denilen çocuklar var. Ana-babalarının günâhları bu çocuklara da yazılır mı?
CEVAP
Kâfir çocukları bile günâhsız doğar. Bir hadîs-i şerîfte buyuruluyor ki:
(Veled-i zinâ, babasının günâhını çekmez. Hiç kimse, diğerinin günâhını yüklenmez.) [Hâkim]

Çocuğa Nazarlık

Sual: Erkek çocuklara da altın nazarlık takmak caiz midir?

CEVAP

Altını nazarlık olarak takmak caiz, süs olarak takmak caiz değildir.

Çocuk Emzirme Yaşı

Sual: Çocuk ne zamana kadar emzirilir?
CEVAP

Çocuğu, altı ay kadar anne sütü ile beslemek kâfidir. Mama yiyecek hâle gelinceye kadar emzirmek vacip, bundan sonra, iki yaşına kadar müstehap, iki buçuk yaşına kadar ise, caizdir. Bundan sonra emzirmek günahtır. (R. Muhtar)

Çocuk Odası

Sual: Kaç yaşına gelen kız çocuğunun odasını ayırmak gerekir?

CEVAP

On yaşına gelen kız ve erkek çocuğun yatak odasını birbirinden ve ana-babanın odasından ayırmalıdir. (Hadika)

Çocuk ayrımı
Sual: Hediyeyi, mirası çocuklara eşit mi vermeli, ayrım yapılabilir mi?

CEVAP

Sâlih olan oğlan ve kızlarına hediyeyi, eşit miktarda vermek efdaldir. Bir kimse, malının hepsini çocuğunun birine verip diğerlerine vermese câiz olur. Bu mal, çocuğun mülkü olur. Fakat babası, sâlih çocukları arasında ayırım yaptığı için günâha girer. (Hindiyye)

Sâlih veya ilim tahsilinde olan çocuklarına daha çok mal vermek câizdir. Salâhları eşit ise, eşit vermelidir. Çocukları fâsık olan kimsenin, mîrâs bırakmayıp, sâlihlere, hayrâta vermesi efdaldir. Çünkü, günâha yardım etmemiş olur. (Fetâvâyı Bezzâziyye)

Fâsık çocuğa nafakadan fazla yardım yapmamalıdır.