İslam Kütüphanesi

Maliki'de hayz ve nifas

--------------------------------------------------------------------------------

Sual: Maliki mezhebinde hayz ve nifas bilgileri nasıldır?
CEVAP
Maddeler halinde bildirelim:

1- Hayzın en azı yoktur. Bir damla gelse de hayz kabul edilir. En fazlası ise 15 gündür. 15 günden fazla gelirse istihaza [özür] olur. [Hanefi’de hayzın en azı 3, en fazlası 10 gündür. Bundan azı veya çoğu istihazadır. Maliki’yi taklit eden kadın, Hanefi’ye göre istihaza olup da, Maliki’ye göre hayz olan günlerde namaz kılmaz, istihaza olan bu günleri daha sonra kaza eder. Mesela Hanefi’de bir kadının âdeti 5 gün iken, 8., 12. ve 14. günleri kan görse, Hanefi’ye göre, âdeti yine 5’tir, kan görülen 8., 12. ve 14. günleri istihazadır. Maliki’de ise, âdetinin en çoğu geçerli olur. Yani, âdeti 5 gün olduğu için adeti 8 güne çıkmış olur, diğer günler istihaza olur.

2- İkinci hayzın olabilmesi için, aradan en az 15 gün geçmesi gerekir. 15 gün geçmeden kan gelirse, bu hayz değildir, istihazadır. Gusletmeden namaz kılınır. [Hanefi’de de böyledir.]

3- Ayiseden [70 yaşından sonra] gelen kan hayz değil, istihazadır. [Hanefi’de ayise yaşı 55, Maliki’yi taklit eden kadın, bu günlerde kan gelirse, namaz kılmaz; ama kesilince kaza eder.]

4- Hamileden ve doğumdan önce gelen kan hayzdır. [Hanefi’de istihazadır. Maliki’yi taklit eden kadın, bu kanlı günlerde, orucunu tutar fakat namaz kılmaz. Namazını daha sonra kaza eder.]

5- Sezaryenle, yani karın yarılarak çocuk alınınca gelen kan nifas olmaz. [Hanefi’de nifas olur. Maliki’yi taklit eden Hanefi, burada kendi mezhebi olan Hanefi’ye uyar.]

6- Nifasta kan gelen günlerin toplamının azami süresi 60 gündür. [Hanefi’de, nifasın başlangıcından 40 güne kadar geçen temiz ve kanlı günlerin toplamıdır. Maliki’yi taklit eden, nifas âdetinden sonrasını veya nifas âdeti yoksa, 40 günden sonrasını kaza eder.]

7- Nifas görürken, 15 gün hiç kan gelmese, artık temizlenmiş olur. Bu 15 günlük temizlikten sonra tekrar kan gelirse, bu kan nifas değil, hayz kanıdır. [Hanefi’de ise 40 güne kadar nifastır.]

8- Nifas kanamaları arasındaki temizlik günleri 15 günden az olursa nifas sayılır. Aradaki temizlik günleri hesaptan düşülerek kanama günleri toplanıp 60 günü bulursa, bu durumda kadının nifası sona ermiş olur. Mesela 20 kan, 7 temiz, 17 kan, 10 temiz, tekrar 23 kan görse, kan görülen günler toplamı 60’ı bulduğu için, nifası sona ermiş demektir. [Maliki’yi taklit eden, kadının nifas kanı 40 günü geçerse, âdetinden sonraki kan günleri Hanefi’de istihazadır, bugünlerdeki namazları kaza etmesi gerekir.]

9- Nifastan 15 gün geçmeden yine kan gelirse istihaza olur. 15 gün geçtikten sonra gelirse hayz olur. Nifas kanları arasında 15 veya daha fazla temizlik olursa, artık nifas bitmiş demektir, 60 günü beklemek gerekmez. 15 veya daha sonra kan gelirse bu nifas değil, hayz kanı olur.

10- Hayz veya nifaslı kadının göbekle diz arasına çıplak olarak dokunmak caiz değildir. [Maliki'yi taklit eden Hanefi, kendi mezhebinin hükmüne uyar.]

11- Maliki’de, âdetinden en çoğunun, üç gün fazlası hayz olur. Daha çoğu ve 15 günden fazlası istihaza olur. (S. Ebediyye)

Yani bir kadının âdeti inip çıksa ve en çoğu 9 gün olsa, son ay 14 gün kan görse, Maliki’ye göre, bunun ancak, 9 + 3 = 12 günü hayz, diğer iki kanlı gün istihaza olur. Hanefi’ye göre ise, hayzı yine 9 gün olur, diğer kanlı günler istihaza olur. Eğer kesilmeden 15 gün devam etse, Maliki’ye göre, yine 12 günü hayz, geri kalanı istihaza olur. Maliki’yi taklit eden kadın, âdeti olan 9 günden sonra kılamadığı namazları kaza eder.


Maliki’yi taklitle ilgili sualler

Sual: Maliki’yi taklit eden bir kadının hayzı, her zaman 10 gün iken 13 gün devam etse, on günden sonra, orucunu tutup namazını kılması gerekir mi?
CEVAP
10 günden sonra 13 güne kadar hayz devam ederse, bu 3 gün namaz kılmaz, fakat oruç tutar; çünkü oruçta Maliki taklit edilmiyor. Daha sonra 10 günden sonraki kılamadığı 3 günlük namazını kaza eder. Hanefi ve Maliki’de hayz sebebiyle tutulamayan oruçlar kaza edilir.

Sual: 6 günlük hayzım bittikten sonra 14. gün kan geldi, 16. günde yine geldi. Bu durumda Maliki’ye göre nasıl hareket etmek gerekiyordu?
CEVAP
Daha önceki hayzınızın, en çoğu 6 günü geçmemiş ise, şimdi hayzınız 6+3=9 gün olur. Daha önce 8 gün gelmişse, şimdi 8+3=11 gün olur. Bundan sonrakiler istihaza olur.

Sual: İstihaza kanı Maliki’yi taklit eden kadının abdestini bozar mı?
CEVAP
Bozmaz.

Sual: Maliki’ye göre de istihazalı olan günlerde, Maliki’yi taklit etmeyen kadın, istihaza kanı için Maliki’yi taklit etse, istihaza kanı abdestini bozar mı?
CEVAP
İstihaza kanı Maliki’yi taklit edenin abdestini bozmaz. Başka abdesti bozan bir sebep olmazsa, sabah aldığı abdest ile yatsıyı kılabilir.

Sual: Maliki’yi taklit eden kız, hayz olmaya başlayınca, kan durmadan aksa, ne yapar?
CEVAP
Hanefi’de ilk 10 günü hayz, 20 günü istihaza kabul edilir. Maliki’yi taklit edince, 15 günü hayz, 15 günü istihaza kabul edilir. Şafii’de de böyledir.

Sual: Maliki’yi taklit ediyorum. Her ay hayzım 3 gün iken, bu ay 11 gün sürdü. Hayzım değişti mi? Bu günlerde namaz kılmam gerekir miydi?
CEVAP
Hayz değişmedi, yine 3 gündür. Ancak Maliki’yi taklit ettiğiniz için, daha önce 3 günden çok kan gelmemişse, Maliki’ye göre, hayzınız 3+3=6 gün olur. Ancak kanın 10 günden önce kesilme ihtimali olduğu için 10 güne kadar namaz kılınmaz. 10 günden sonra, 3 günden sonrakiler kaza edilir.

Sual: Temizlik günü 23, âdet günü 6 olan Maliki’yi taklit eden bir kadın, 15 güne kadar kan devam etse, namazlarını nasıl kılar?
CEVAP
Bir damla kan gelse de, Maliki’ye göre hayzlı olur. Maliki’de, âdetinden en çoğunun, üç gün fazlası hayz olacağı için, 6 gün hayzdan sonra, 9 güne kadar hayzlı sayılır. 10. günü gelince de, yine Hanefi’ye göre âdeti değişmiş olabileceğini düşünerek namaz kılmaz. 11. günü gelince bunun özür olduğu anlaşılır. Hemen 11. günden itibaren namaza başlar ve 6 günden sonraki kılmadığı namazlarını kaza eder. 15 güne kadar gelen kanlar özür sayılır.

Sual: Âdet günü 6 gün olan Maliki’yi taklit eden hanefi bir kadının hayzı, normal temizlikten sonra düzensiz olsa, 3 günden önce gelirse ne yapar, 3 günden sonra gelirse ne yapar, bir daha gelene kadar beklediği süre bir namaz vakti midir yoksa 24 saat midir?
CEVAP
Hanefi'de şöyledir: Kadın âdetinden en az 15 gün sonra, kan görmeye başlasa, namazı ve orucu bırakır. Eğer, 3 gün olmadan kesilse, namazın son vaktine [o namazı kılacak] kadar bekler, abdest alıp namazını kılar. Kan gelirse, namaz kılmaz. 3 güne kadar böyle devam eder, gusül gerekmez. Çünkü bunun âdet kanı olmama ihtimali vardır. Yalnız abdest kifâyet eder.

Maliki'de ise bir damla bile gelse hayz olduğu için, kan kesilene kadar namaz kılmaz. Kan kesildiğine kanaat getirince gusledip namazlarını kılar. Her namaz vaktinde bir damla geliyorsa, kan kesilince namaz vaktinin sonuna kadar bekler, sonra gusledip namazını kılar.

Sual: Maliki’yi taklit eden bir hanımın lohusalık döneminde hayz ve nifas durumu nasıldır, Hanefi mezhebine göre fark var mıdır?
CEVAP
Hanefi’de lohusalık kırk gün iken, Maliki’de 60 gündür. Kan geldiği günler 60 günü doldurana kadar namaz kılınmaz. Kırk günden sonra temiz olunduğu günler gusledilip namaz kılınır, kan gelirse kılınmaz. Onun için kan gelen günleri hesap etmeniz lazım. Temiz günleri değil, kan gelen günler 60 günü doldurması gerekir. Daha önce kesilirse zararı olmaz. Diyelim ki 20 günde kesildi. O zaman problem kalmaz. Kırk günü geçince hâlâ kan gelirse işte o zaman problem çıkıyor.

Maliki taklit edilince Maliki’ye göre hayz ve nifasın yani lohusalığın hükmünü bilmek gerekir.



http://www.ailevekadin.com/detay2.asp?Aid=2147